Wczasy

Port Gdyński

11 June 2012r.

Ciekawym elementem portu gdyńskiego jest potężny, zbudowany z betonu falochron, który biegnie na przestrzeni prawie 3 km od mola Południowego aż do Kępy Oksywskiej, osłaniając port przed naporem fal. Cały teren portu opłynąć można statkiem. Śródmieście Gdyni rozciąga się na zachód i północ od Kamiennej Góry, ograniczone częściowo jej zach. zboczem a dalej ku pn. portem i od zach. torem kolejowym. Przecina je biegnąca z pd. ku pn. ul. Świętojańska i utworzona ostatnio w związku z zabudową położonych w sąsiedztwie toru terenów nowa arteria na linii rozszerzonej i przedłużonej ul. Władysława IV. Główną arterią poprzeczną jest biegnąca od dworca kol. ul. 10 Lutego, która przechodzi za ul. Świętojańską w skwer Kościuszki i jego przedłużenie — Al. Zjednoczenia, prowadzącą w głąb mola Południowego. Biegnąca nieco dalej na pn. od ul. 10 Lutego ul. Starowiejska to dawna droga wzdłuż której rozłożyła się część Gdyni sprzed 1920 r. Zachowało się jeszcze przy niej kilka małych domków, m. in. murowany domek, w którym, mieszkał znany działacz i patriota Antoni Abraham. Kaszub ten przez wiele lat walczył zażarcie z zaborcą pruskim i znosił prześladowania za swoją wierność Polsce. W 1919 r. wyruszył na konferencję pokojową do Paryża, by świadczyć wobec świata o polskości Kaszubów. Na domku wmurowana jest tablica ku jego czci. Wycieczki po Gdyni Brzegiem morskim do Orłowa. Najlepiej dojść do punktu widokowego na Kamiennej Górze. Idąc w kierunku pd. ul. Mickiewicza dochodzi się do miniaturowego placyku, na którym wznosi się popiersie Henryka Sienkiewicza. Dalej przy ul. Korzeniowskiego, koło domu nr 9 zobaczyć można dwa stare buki, rosnące na skraju nadmorskiej skarpy. Ul. Korzeniowskiego do pn.-wsch. cypla Kamiennej Góry, gdzie znajduje się zejście w dół na skwerek, przy którym stoi Dom Marynarza. Stąd Al. Czołgistów można dojść lub dojechać autobusem do ul. Świętojańskiej. Do miejsca tego można dojść również nadmorską dróżką po pn. zboczu Kamiennej Góry, mijając po drodze Muzeum Marynarki Wojennej. Sprzed Domu Marynarza ul. B. Prusa dojście do stadionu sportowego, a następnie do prześlicznie położonego na Polance Redłowskiej otwartego basenu pływackiego. W głębi Polanki, opisywanej dla jej niezwykłego uroku przez Bernarda Chrzanowskiego, a następnie w "Wietrze od morza" przez Stefana Żeromskiego, który marzył, aby uroczysko to pozostawić nie zabudowane, powstało osiedle domków campingowych. Z Polanki Redłowskiej należy zejść na wąską plażę, skąd kamienistą trasą u podnóża urwistego i niszczonego przez fale morskie brzegu dojść można do Orłowa. Tu nad rzeczką Kaczą stoi domek, w którym przez jakiś czas mieszkał i pisał "Wiatr od morza" Stefan Żeromski. Orłowo, dawna dzielnica will i pensjonatów posiada niewielką plażę i molo. Podziw turystów i letników wzbudza prześliczne położenie i oprawa plaży. Tuż nad nią góruje kilkadziesiąt metrów wysoki i zalesiony pd.-wsch. cypel Kępy Redłowskiej, której grzbietem warto wrócić przez las do Gdyni. Na Kępie Redłowskiej występuje ciekawa roślinność, charakterystyczna dla flory bałtyckiej. Osobliwością tutejszego drzewostanu jest największy w Polsce, naturalny zespół jarzębiny szwedzkiej. Rzadkie i cenne dla nauki zespoły roślinne Kępy Redłowskiej znajdują się od kilkudziesięciu lat pod ochroną. Ze szczytu Kępy Redłowskiej roztacza się piękny widok na okolicę. Poniżej, w pobliżu drogi Gdańsk-Gdynia, naprzeciw przyst. kolejki elektr. Gdynia-Redłowo widać Cmentarz Obrońców Wybrzeża. M. in. znajduje się tu grób płka Dąbka, dowódcy obrony Wybrzeża w 1939 r. Widoczny w pobliżu kościół pochodzi prawdopodobnie z 2 poł. XVI w. a ostatnio został rozbudowany. Pn.-zach. część Kępy Redłowskiej tzw. Wzgórze Nowotki to największe zbudowane po wojnie osiedle mieszkaniowe. Posiada ono połączenie ze śródmieściem przy pomocy autobusów, trolejbusów i kolejki elektrycznej. Do Oksywia. Dojazd do Oksywia sprzed dworca kol. autobusem nr '1.17 lub trolejbusem nr 24. Autobus zajeżdża na placyk koło kościoła, trolejbus zatrzymuje się u podnóża wysoczyzny, skąd dojście piesze do centrum najstarszej części osiedla, gdzie znajduje się wymieniony kościółek. Oksywie, prastara osada słowiańska, rozbudowało się na pd.-wsch. ponad 60 m wysokim cyplu Kępy Oksywskiej. Teren ten zamieszkany był już w okresie mł. epoki kamiennej. Liczne wykopaliska oksywskie wskazują na ciągłość osiedleńczą ludności, której potomkami byli wczesnośredniowieczni Pomorzanie, przodkowie dzisiejszych Kaszubów. Pomorzanie posiadali tutaj silny gród i wymieniany wyżej port u podnóża wzniesienia. W 1209 r. książę pomorski Mszczuj I nadaje Oksywie norbertankom z Żukowa. Kościół na tym miejscu wymieniany jest w 1253 r. Obecny kościół pochodzi prawdopodobnie z końca XV lub z pocz. XVI w., później odbudowywany, ostatnio w 1946 r. Niezwykle piękny widok na Zatokę Gdańską, port, Gdynię i okolicę roztacza się z przykościelnego cmentarza. Spoczywa tu zmarły w 1923 r. działacz kaszubski Antoni Abraham. Na jego grobie położono pomnik w postaci głazu granitowego. Ok. 4 km na pn. od Oksywia znajduje się ponad 1,5 km długi, dochodzący do morza jar Babi Dół. W jego najbliższym sąsiedztwie zakończyła się 18 września 1939 r. obrona Kępy Oksywskiej prowadzona pod dowództwem płka Stanisława Dąbka, który strzałem z rewolweru odebrał sobie życie w momencie, gdy nie było już możliwości dalszej obrony. Dojazd do Babiego Dołu autobusem nr 109 sprzed dworca kol. w Gdyni, a także z przystanku między Oksywiem a sąsiednią dzielnicą Obłuże. Obecnie wejście w głąb jaru zamknięte dla zwiedzających. Do Grabówka, Chylonii Cisowej. Są to dawne wioski przy drodze do Wejherowa, wymieniane w XIV i XV w. Trasę ok. 6 kilometrową, przy której leżą wymienione dzielnice obsługują liczne autobusy, trolejbusy oraz kolejka elektryczna. Na Grabówku, przedwojennej dzielnicy nędzy i szałasowego budownictwa zobaczyć można jeszcze dziś zespół zachowanych z okresu przedwojennego lichych i małych domków, których mieszkańcy przenoszą się stopniowo do nowych mieszkań. W Cisowej do dziś istnieją jeszcze zabudowania o charakterze wiejskim. Przy trasie Gdynia-Chylonia wznosi się kilka okazałych budynków szkolnych, m. in. G m a c h Państwowej Szkoły Morskiej, przygotowującej młodzież do służby we flocie handlowej. Do Witomina. Dojazd do Witomina autobusem nr 103 sprzed dworca kol. Pierwsza wzmianka o osadzie Vicomino pochodzi z ok. poł. XIII w. W XV w. osada należy do klasztoru brygidek w Gdańsku. Dzielnica Witomino leży na wysoczyźnie, pośród lasów, w kierunku na pd. zach. od centrum Gdyni. Przed wojną znane były mieszkańcom Gdyni i turystom dwa okazałe, stojące na polach witomińskich buki, które Stefan Żeromski w jednym ze swych utworów ("Inter arma") nazwał imionami książąt pomorskich "Sambor" i "Mestwin". Buki te ścięto w okresie okupacji, ponieważ ich nazwy przypominały najeźdźcy o słowiańskiej przeszłości Pomorza. LEGENDA DO PLANU PORTU GDYŃSKIEGO 1. Szkoła Rybołówstwa Morskie- 3. Przystań Żeglugi Gdańskiej go 4. Dworzec Morski 2. Morski Instytut Rybacki 5. Dworzec osobowy Plan oprać, na podstawie pracy B. Polkowskiego i J. Uklejewskiego ,,Gdynia — maty przewodnik ilustrowany", 1959 r. 162

wczasy, Port Gdyński, pomorze